Komunia duchowa i tajemnica Komunii. 

Błogosławiony Honorat zachęcał należących do Straży Serca Maryi do częstego przystępowania do Komunii świętej, a jeśli jest to niemożliwe to do praktykowania „Komunii duchowej”. W jego czasach przystępowanie do codziennej Komunii nie było czymś oczywistym, papieskie dekrety o częstej i codziennej Komunii były prawdziwą duchową rewolucją tamtej epoki. Duchowa Komunia była praktyką mającą pomóc ludziom w budowaniu więzi z Chrystusem i z tajemnicą Eucharystii. Polega ona na podtrzymywaniu w sobie pragnienia przyjęcia Komunii sakramentalnej, pragnienia miłości ku Bogu. Jest nią także każda czynność, która ma podtrzymać pamięć o Chrystusie i która jest zjednoczeniem z Nim przez wiarę i miłość. Ta praktyka pobożnościowa ukształtowała się w średniowieczu i wyrażała się na wiele sposobów. Mogło to być pobożne uczestnictwo we Mszy św., wpatrywanie się w Hostię, manifestowanie swojej wiary w rzeczywistą obecność Chrystusa w Eucharystii czy rozważanie Męki i Śmierci Zbawiciela. W końcu najważniejszym elementem Komunii duchowej stało się pragnienie Najświętszego Sakramentu, czyli „komunia z pragnienia”, dokonywana z miłości do Boga. Podkreślano, że Komunia duchowa, choć nie równa się Komunii sakramentalnej, to również przynosi pewne owoce, takie jak: utwierdzanie więzi z Chrystusem, przygotowanie się do Komunii sakramentalnej, pogłębiona refleksja i skupienie, okazywanie miłości, pomoc w trudach codziennego życia, w cierpieniu, w walce z pokusami. Jej zaletą jest to, że może być ponawiana w każdej chwili i dowolną ilość razy. Widzimy zatem, że jest to rodzaj modlitwy, zaproszenie Chrystusa do swego serca i życia, wejście w czuwanie i postawienie siebie w obecności Boga. Jest to także kształtowanie swojej duchowości w łączności z tajemnicą Eucharystii oraz wokół idei „Komunii”, która kształtuje Kościół od samego początku.

Sam termin „Komunia” (Communio) od starożytności chrześcijańskiej oznaczał wspólnotę Kościoła, a dokładniej wspólnotę z Bogiem i innymi chrześcijanami, która podtrzymywana jest wspólnym uczestnictwem w Słowie, Eucharystii i sakramentach. Komunia to współdziałanie i obdarowywanie siebie nawzajem w wymiarze duchowym i materialnym. Najdoskonalsza Komunia istnieje pomiędzy Osobami Trójcy Świętej, doświadczają ją też wszyscy zbawieni, zostający we wspólnocie życia i miłości z Trójcą, z aniołami i świętymi. Dotyczy ona także natury Kościoła, który stanowi wspólnotę ludzi z Bogiem i jest sakramentem zjednoczenia ludzi z Nim. Termin „Komunia” wskazuje także na zjednoczenie wierzących z Trójcą poprzez przyjęcie Chrystusa w Eucharystii, a także na modlitwę, która jest trwaniem chrześcijanina w jedności z Bogiem. Sobór Watykański II oparł swoją wizję Kościoła jako Communio na trzech obrazach: Kościół jako Ciało Mistyczne, jako Lud Boży i jako Sakrament. Wskazywał tym samym na komunijny charakter Kościoła. Kościół jest Komunią (Communio), bo jest Ludem Bożym, wszczepionym w Chrystusa, w żywej z Nim relacji. A tym, co najbardziej w Kościele pokazuje tę jedność i wspólnotę jest Eucharystia i życie braterskie. Dla chrześcijanina czymś niezwykle ważnym powinna być idea „bycia w komunii z…” (z Bogiem, z Chrystusem, z braćmi…). Chrześcijanin wchodzi w tę wspólnotę/komunię z Chrystusem i buduje ją dzięki Eucharystii. Dlatego w życiu duchowym tak ważna jest Komunia sakramentalna, a także Komunia duchowa – obie pomagają trwać w życiodajnej więzi z Bogiem, który pragnie dawać się człowiekowi.

Papieże i święci zachęcali przez wieki, aby chrześcijanie, zwłaszcza gdy trudno im przyjąć eucharystyczny pokarm jako sakrament, przyjmowali go przynajmniej pragnieniem. W ten sposób Komunia duchowa będzie pokarmem dla pragnących, chlebem ducha dla głodujących i doświadczeniem bliskości Chrystusa eucharystycznego. Dzięki temu wierzący, będący w stanie łaski uświęcającej, może napełnić się Duchem Świętym, zjednoczyć z Chrystusem i przygotować do przyszłego przyjęcia Komunii sakramentalnej. Komunia duchowa to łączenie się z Chrystusem myślą i sercem. Jest modlitwą, podczas której, w dowolnych słowach, wyznajemy wiarę w obecność Chrystusa w tajemnicy Eucharystii, zapewniamy o naszej miłości, żałujemy za grzechy i zapraszamy Go do naszego serca i życia. Powinna to być modlitwa pełna synowskiej ufności i zawierzenia. Ucząca życia tajemnicą Communio.

Br. Łukasz Woźniak OFMCap